A cinefilia de @roicou

★7/10 - Unha comedia irreverente que desafía o celestial, provoca polémica e celebra o absurdo da fe e a humanidade.

Unha comedia que desafía o celestial e os tabús

Se en Clerks Kevin Smith exploraba a apatía existencial dos traballadores de Nova Jersey, en Dogma lánzase a unha aventura moito máis ambiciosa: cuestionar a relixión organizada mediante unha trama que combina teoloxía, humor absurdo e un elenco estelar. O resultado é un filme desigual pero fascinante, que divide tanto como entretén.

Jay e Silent Bob: do cameo ao protagonismo (absurdo)

Como fan do View Askewniverse, é un pracer ver a Jay e Silent Bob (Jason Mewes e Kevin Smith) gañar protagonismo. Por desgraza, a súa participación aquí limítase a momentos cómicos dispersos, case como se fosen gags dun sketch show. A súa misión de impedir que dous anxos caídos (Matt Damon e Ben Affleck) volvan ao ceo —e así invalidar a infalibilidade divina— é máis un pretexto para chistes sobre sexo e drogas que un eixo narrativo sólido. Divertido? Si, mais non tanto.

Un elenco de luxo

O máis sorprendente de Dogma é o seu reparto. Chris Rock, que confesou ser fan de Chasing Amy, aceptou o papel de Rufus, o décimo terceiro apóstolo, omitido da Biblia por ser negro. A súa interpretación é unha mestura de indignación e humor ácido, aínda que o guión non lle dá moito máis que os seus xa coñecidos monólogos sobre o racismo e, neste caso, sobre a invisibilidade histórica.

Alan Rickman, como o anxo Metatron (a voz de deus), arrasa en cada escena coa súa seriedade británica contrastando co absurdo do diálogo. Alanis Morissette, en contra do esperado, interpreta a deus como unha entidade muda e enigmática. Curiosamente, o papel ofrecéuselle primeiro a Prince, pero o artista rexeitouno por considerar que a visión de deus no filme era “demasiado andróxina”. Morissette, pola contra, aceptou sen dubidar, engadindo un halo de misterio ao personaxe.

E logo están Ben Affleck e Matt Damon. Affleck, xa un habitual de Smith, brilla como o anxo caído Bartleby, un nihilista con moito estilo. Damon, aínda que xa era unha estrela grazas a Good Will Hunting (1997), demostra aquí que pode navegar entre o drama e a comedia cunha facilidade pasmosa. Mención aparte merece Salma Hayek como musa reencarnada, nun papel que, sendo honestos, parece máis un cameo glorificado que outra cousa.

A polémica relixiosa: protestas, presión e boicots

Dogma provocou un terremoto en grupos católicos e relixiosos. A idea de que deus poida cometer erros (ou que a igrexa manipula a fe para controlar) indignou a moita xente, ata o punto de organizarse manifestacións en varias cidades dos Estados Unidos para exercer presión contra a produción do filme. O propio Kevin Smith participou nunha destas protestas, onde incluso foi entrevistado por medios locais dicindo que protestaba porque lle dixeran que este filme non representaba nada bo.

O estudio, asustado polo backlash, evitou asociarse oficialmente co filme. Aínda hoxe, Dogma é difícil de atopar nas plataformas de streaming por presión destas organizacións católicas e relixiosas.

Humor, exceso e ideas brillantes

Dogma é un caos narrativo. Entre demos de hockey sobre xeo, monstros de feces e debates teolóxicos nun bar, hai ideas brillantes: a crítica ao fanatismo, a reflexión sobre o libre albedrío ou a parodia da burocracia celestial. Pero o ton oscila entre o filosófico e o infantil, e iso desequilibra o conxunto.

Aínda así, hai escenas memorábeis. Desde o monólogo de Rickman sobre o legado de deus na Terra, a discusión entre Damon e Affleck sobre a natureza do mal mentres beben cervexa ou a aparición de George Carlin como cardeal comercializando a igrexa católica como unha franquía (Catholicism Wow!).

Conclusión: Un 7/10 con moito amor

Dogma é un filme que adoro. Ten diálogos intelixentes, un elenco incríbel e unha coraxe encomiábel para abordar temas tabús. Pero tamén é unha película desorganizada e con momentos que envelleceron mal (como certo momento escatolóxico).

É, sen dúbida, unha peza clave para entender a Kevin Smith: un director que prefire arriscar e falar do que lle importa, aínda que non sempre lle saia redondo.